Volume 3 1972
PIOTR WYSZOMIRSKI
X-RAY STUDY OF OLIVINES FROM SOME LOWER SILESIAN BASALTS
This paper deals with the results of X-ray examinations of olivines occurring in some Lower Silesian basalts. These have been shown to be forsterites or chrysolites. Moreover, chemical and structural features of olivine xenoliths in basalts have been investigated. On the basis of the obtained data these are supposed to originate in peridotite layer of the mantle.Some olivines have been separated gravitationally from molten basalts. Such a way of treatment of the sample did not influence minerals by means of X-ray technique used in this paper.
PIOTR WYSZOMIRSKI
WYNIKI BADAŃ RENTGENOGRAFICZNYCH OLIWINOW NIEKTÓRYCH BAZALTÓW DOLNOŚLĄSKICH
Wykonano badania składu chemicznego oliwinów występujących w niektórych bazaltach dolnośląskich metodą rentgenograficzną. Stwierdzono że mają one charakter forsterytu lub chryzolitu. Świadczy to o tworzeniu się tych minerałów w początkowym etapie krystalizacji magmy, jak też o ultrazasadowym charakterze magmy wyjściowej.Do określenia charakteru chemicznego oliwinów najbardziej przydatna jest stosunkowo prosta i dokładna metoda zaproponowana przez Yodera i Sahamę (1957). Badano również ksenolity oliwinowe występujące w niektórych skałach bazaltowych Dolnego Śląska. W pewnych przypadkach oliwiny zostały wydzielone grawitacyjnie ze stopionego bazaltu. Sposób ten jest szczególnie przydatny, gdy osobniki tego minerału są drobnoziarniste, występują w niewielkiej ilości i są rozłożone w skale w sposób niejednorodny co utrudnia badania mikroskopowe. Oddziaływanie podwyższonej temperatury na oliwiny w trakcie tego procesu nie wpłynęło na wyniki oznaczeń udziału cząsteczki forsterytowej w tych minerałach stosowaną metodą rentgenograficzną.